ვაკე

ვაკე თბილისის პრესტიჟული უბანია და ადრე მის ადგილას ჭაობი იყო.

და მაინც, თქვენ მეკითხებით რა არის ვაკე?
კი ბატონო, მე გპასუხობთ:

ვაკე ეს ადგილია, რომელიც მეოცე საუკუნეში შეუერთდა თბილისს და ნელნელა მის ცენტრად და ყველაზე პრესტიჟულ ადგილადაც იქცა. ყოველ შემთხვევაში ასე ამბობენ.

ეშმაკი, რომ სულის სანაცვლოდ სურვილის ასრულებას შეჰპირდება ადამიანს და წამიერი სიამოვნების მაგიერ ბოლომდე გამოფიტავს, ხომ გინახავთ კინოში მაინც ან ხომ წაგიკითხავთ? აი ამას მაგონებს ის ხალხი თავპირს რომ იმტვრევენ ოღონდ ვაკეში დასახლდნენ. ოღონდ, ახლა მოდაში შემოსულმა აგნოსტიკ-ათეისტებმა ეშმაკი და ღმერთი არ არსებობენო არ დამიწყოთ და ნურც ასევე მოდას აყოლილი მორწმუნეები გამკიცხავთ და ჯვარს ჩამარტყამთ თავში. უბრალოდ სიტუაცია წამოიდგინეთ და take it easy – აი კიდევ ერთი მოდა…

არადა, ის ხალხი მაინც ვერ შეიცვლება, რაც არ უნდა ოთხოთახიანი ბინა იყიდონ ჭავჭავაძეზე ან ფალიაშვილზე ახალაშენებეულ სახლში. რაც არ უნდა ,დიდი ჯიპი’ იყიდონ ნომრით `ნუკ 100’’ და რაც არ უნდა ,ლევის სტრასი’ უყიდონ თავის შვილს 200 დოლარად(მათ შემთხვევაში ხომ ფასს აქვს მნიშვნელობა, მთავარია ძვირი იყოს). რაც არ უნდა ავეჯი და ,ტროიკა’ დაყარონ უგემოვნოდ სახლში და კაფელი გააკრან ,ვანა-ტვალეტში’, რომელსაც სინამდვილეში აბაზანა და ტუალეტი ჰქვია.

ვერც თქვენს წარმოდგენაში შექმნილ ,ელიტაში’ შემოხვალთ ამით ძვირფასებო ან იაფფასიანებო და ვერც მომაკვდინებელ რბილ ,ლ’-სა და აქცენტს მოიშორებთ. გნებავთ სნობი მიწოდეთ და გნებავთ რამე უარესი, მაგრამ თუ დაფიქრდებით და გულის სიღრმეში ჩაიხედავთ, მხივდებით, რომ რაც ვთქვი და რასაც ვიტყვი ფაქტობრივად ყველაფერი სიმართლეა.

აქვე ერთი განმარტება, როცა მე პროვინციალებზე, სოფლელებსა და აქცენტებზე ვსაუბრობ თუ აქცენტებს ვსვამ, ეს რომ ყველას არ ეხება თავადაც ხვდებით, მაგრამ ხაზსაც გავუსვამ მაინც. უამრავი არათბილისელი მეგობარი და ახლობელი მყავს, არც საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით ვარჩევ ხალხსა და არც აქცენტებით, მაგრამ გამგებნი გაიგებთ რასაც ვგულისხმობ და თან აქ ,სულით სოფლელებსა’ და ,სულით პროვინციელებზეა’ საუბარი, როგორებიც ,კარენოი’ თბილისლებს შორისაც მრავლად არიან.

,კარენოი’ თბილისელთან დაკავშირებით ვინმემ შეიძლება შენიშნოს და გაიხსენოს ის იდიოტობამდე დასული ,ფრაზა’ – მასე ნამდვილი თბილისელი მარტო ხოხობი იყოო. რამდენიც არ უნდა იძახოთ ეს სისულელე, ჩვენ მაინც თბილისლებად დავრჩებით და თქვენ ჩამოსულებად, გინდა საქართველოს მეორე და მესამე ქალაქიდან იყავით და გინდა მიყრუებული სოფლიდან. უბრალოდ, ყველას და ყველაფერს თავისი ადგილი აქვს და ამაში ცუდი არაფერია და არც ვინმე კნინდება ამით და არც ვინმე ,კაიტიპდება’. თავადვე ქმნით ამისგან პრობლემას, როცა ,ჩამოსულობის კომპლექსი’ გაქვთ და აქეთ გვიჩხიკინებთ.

იდიოტურ ფრაზაზე გამახსენდა და რომელიღაც უნიჭოდ უნიჭომ მოიგონა, რომ თურმე ვაკელები სულ ყავას სვამენ და კრანში(რომელსაც ონკანი ჰქვია) წყლის მაგივრად ყავა მოდის. ეს ძალით ხუმრობა მყისვე აიტაცეს, შურიანებმა თუ დაბოღმილმა, გაბოროტებულმა ადამიანებმა და ტვინი შეჭამეს. თუმცა ბოლოს დროს ნელნელა მათ გონებამდეც კი დავიდა, რომ რბილად თუ ვიტყვით, ცოტა გაცვდა ,ყავაზე ღადაობა’ და აბა თქვენ იცით, რამე ახალ’ი მოიფიქრეთ. ,უაკე’ და ,უეიქიც’ მოძველდა.

კიდევ ერთი რჩევა მექნება თქვენთან. ვაკელების დიდი ნაწილი ახლა უკვე (ჩა)მოსული ხალხია და მათით ნუ აფასებთ აქაურობას. ნურც ნარკომანებით, ძალით კაი ბიჭებით ან მამიკოს ფულიანი ბიჭებით. ნურც ტყლარჭია და უტვინო გოგოებით. ნამდვილი ვაკე სულ სხვა იყო, არის და იქნება, სხვებიც ცხოვრობენ აქ, სხვებიც ვცხოვრობთ…

ახლა იმაზეც მომედავება ვინმე, კნინობითად სიტყვა პროვინციასა და სოფლელს რატომ იხსენიებო. ეს უკვე ჩემი ბრალი არ არის მეგობრებო. ვინ დაადგინა რომ ძაღლი ცუდი ცხოველია? მე პირიქით მგონია და კიდევ ძალიან ბევრს, მაგრამ მაინც ხომ ვხმარობთ ასეთ გამოთქმებსა და სიტყვებს – .აძაღლდა’, ,ძაღლივით კაცი’, ,ჩაძაღლდა’… დაახლოებით ასევეა სოფლისა და პროვინციის შემთხვევაში და ამიტომ, დამინდეთ.

იცით, მე არ მიკვირს ბევრი ასე რომ აქილიკებს ვაკეს, რადგან მათ შორის უმეტესობას აბოდებს ვაკეზე ან თუ არ აბოდებს, შანსი რომ მიეცეს თავქუდმოგლეჯილი გამოქიცევა აქ(და სწორედ ესაა უბედურება), ხოლო მანამდე, ცოტა შური, ცოტა ბოღმა და ცოტა რეალობა აიძულებს აკრიტკოს ეს წყეული უბანი.

ვაკე ის ადგილია, სადაც ყველაფერი საჭირო ახლოსაა თავმოყრილი და ამით კომფორტს გიქმნის, მაგრამ მერწმუნეთ ვაკე უეკლოდ არავის მოუკრეფია და ვერც მოკრეფს. თუმცა მე ეს ყველაფერი ფეხებზე მკიდია, თუ რამის გამო მიყვარს ვაკე და თუ რამის გამო ვარ ჩაფლული მის ჭაობში. მხოლოდ იმის გამო, რომ ბევრი ნაგავის მიუხედავად(ამ ნაგავში ხალხი იგულისხმება პირველ რიგში), მაინც უფრო მეტ ადამიანს შეხვდები, ვიდრე გარეუბნებში. აქაურ ,ზრდილ ადამიანთან’ მილიონჯერ მეტად მესიამოვნება გასაუბრება, ვიდრე ვიღაც სულით სოფლელთან, რომელმაც 100 წიგნი წაიკითხა და ნაკითხობა თუ განათლება ცხოვრებაში მთავარი ჰგონია და არ იცის, რომ ადამიანობის გარეშე, თეთრიც არაა მისი განათლების ფასი და რაც არ უნდა მაღალხელფასიან სამსახურში იმუშავოს ან წარმატებას მიაღწიოს რაღაც სფეროში, ის ისევ იმ იაფფასიან ,კაცუნად’ დარჩება. აუცილებლად შეაწუხებს სადღაც მისი პროვინციუალი გამაღიზიანებელი ამბიციურობა და აუცილებლად გამოავლენს ,მეშჩანობას’, როცა უკვე მოგიწევს მისი ადგილი მიუთითო. ასეთ ხალხთან ერთად კი პირადად მე ბალახს ვერ მოვძოვ მეგობრებო და თქვენ ღმერთმა შეგარგოთ.

აქ ვაკეში ჰაერია, ჰაერიიი… თუნდაც მოწამლული და სუნთქავ ადამიანი, ყოველ შემთხვევაში არ იხუთები და სწორედ ესაა ამ უბნის პლუსი. კი კორპუსები ჩადგეს და მოაწყდა აქაურობას ,ელიტის მაძიებელთა’ უზარმაზარი ნაკადი. კი ბატონი, უფრო მოიწამლა ისედაც მოწამლული ჰაერი, მაგრამ მაინც დარჩა ის თავისუფლების მცირე ნაწილი, რაც გარეუბნებში არაა. იქ დიდ სახლს, აქ ქოხი მირჩევნია, რადგან ჩემთვის მატერიალური კომფორტი კი არა, ადამიანობა და თავისუფლებაა მთავარი.

აქაურ ფართო ქუჩებზე თუ არ გაისეირნებ სისტემატიურად ან თუნდაც ფალიაშვილის ვიწრო ქუჩაზე თუ არ ჩაივლი, თვით კონსტანტინეს ძეგლთან, რაა მამული. გალაკტიონის ძეგლთან ლუდს თუ არ მოწრუპავ ღამე და უფერული ვაკის პარკის ჰაერს თუ არ ჩაყლაპავ და თუ არ მოიწამლები ამით, ვერც მიხვდები ვერაფერს. ფალიაშვილი, მოსაშვილი, აბაშიძე/ბარნოვი, ჭავჭავაძე… ვაკის პარკიდან მაქსიმუმ მრგვალ ბაღამდე – ,პრესტიჟული ვაკეც’ სწორედ ესაა, მეტი კი არა…

ოხ, როგორი სნობური და რაღაც კუთხით ცუდი ნაწერი გამომივიდა, მაგრამ სიმართლე ყოველთვის მწარეა, თუნდაც ავტორისთვის, ამ შემთხვევაში. ბევრი იფიქრებს ახლა ჩემზე – ეს ჭკუაზე არ არის ამ თავისი ვაკითა და ვაკელობითო… არადა, რომ იცოდეთ რა მწარედ ცდებით, ამაზე დიდი შეცდომა ალბათ არც დაგიშვიათ.

მე, ამ ვაკელობით დამბრმავებულსა და გაბრუებულს, ამ უბნის ადვოკატად გამოსულსა და მოტრაბახეს, თითქოს პირწავარდნილ სნობს, ისე მძულს ვაკე, რომ ყველა თქვენგანის სიძულვილი რომ შევკრიბოთ ერთად, ალბათ ჩემსას ვერ გადაწონის, მით უმეტეს, შევთანხმდით იმაშიც, რომ ზოგიერთ თქვენგანს სინამდვილეში კი არ სძულს, იზიდავს ვაკე.

თქვენ მე ვაკის მინუსებსა და აქაური საზოგადოების(სამწუხაროდ, უკვე დიდი ნაწილის) სიძულვილს ვერ მასწავლით. თქვენ არ იცით რა არარაობები არიან ის ფულიანი მამიკოს ბიჭები თუ გოგოები(იშვიათი გამონაკლისების გარდა, ცხადია), რომლებიც აქ ბუდობენ. თქვენ არც ის იცით, რაოდენ საშიშები და ამავე დროს, საცოდავები და სასაცილოები არიან უამრავი ბოროტების ჩამდენი ძალით ,ძველი ბიჭები’, რომ აღარაფერი ვთქვათ წყალწაღებულ ნარკომანებზე. თქვენ არ იცით აქაური ბიზნესისა, წილების და ,კრიშების’ ამბები. არ იცით გაღარიბებული პატიოსანი და მართლა კარგი ოჯახების ამბავი და საერთოდ არაფერი არ იცით.

ვაკე ის უბანია, სადაც პირში გაგიცინებენ და ზურგში გაგლანძღავენ, რომ შეტრიალდები მერე გესვრიან და გასაჭირში მყოფს გაგთელავენ. აქ შეიძლება ერთ პატარა, ძალიან პატარა ქუჩაზე სამი ან სულ მცირე ორი ერთმანეთზე გადაკიდებული დაჯგუფება იყოს. აქ შეიძლება 7-ლარიანი სათამაშოს გამო მკვლელობა მოხდეს. აქ შეიძლება ისეთი ჭორი გაგივრცელონ, რომ სამუდამოდ დაღი დაასვან შენ ცხოვრებას და ეს ყველაფერი არაფრის გამო მოხდეს. აქ შეიძლება სამჯერ დაგჭრან და მერე დაგიძმაკაცდნენ. აქ შეიძლება ბარიგა, პოლიციელი, შავბნელი ბიზნესმენი და პროფესორი ერთ სადარბაზოში ცხოვრობდნენ. აქ შეიძლება შენივე ქუჩისა თუ სადარბაზოს ბიჭებმა ძვირფასი ნივთი მოგპარონ და მეორე დღეს სეროზული შეწუხებული სახით დახმარებას შეგპირდნენ. აქ ბევრი რამე არ შეიძლება და ყველაფერი შეიძლება…

ოღონდ, მერწმუნეთ, პირადი გამოცდილებიდან ვამბობ, ყველა კუთხით ,კაი ბიჭურით’, ადამიანურით, ლოგიკურით და ასე შემდეგ, რაოდენ სასაცილოდაც არ უნდა ჟღერდეს, მასას თუ შევადარებთ, აქაური ძველი ბიჭიც კი სჯობია გარეუბნელ ძველ ბიჭს, აქაური ჭორიკანა ქალიც კი უფრო დახვეწილია ვიდრე გარეუბნელი და საერთოდ, მიყვარს ეს დედამოტყნული უბანი! ბედნიერი და ამაყი ვარ, რომ აქაური ვარ და ჩემია ეს უბანი, შინაგანად ჩემი. მიუხედავად იმისა, რომ უკვე ათ წელზე მეტია სულითა და გულით მინდა აქედან წასვლა, რადგან გული მერევა ამ ამაზრზენ საზოგადოებაზე და იმდენ ცუდს უკავშირდება აქაურობა, რომ მძულს, მძულს და მძულს ვაკე. ოღონდ, იმასაც ვხვდები, რომ შორსაც ვერ წავალ და იმაშიც ვრწმუნდები, რომ სიძულვილიდან სიყვარულამდე ან პირიქით, ხშირად მართლაც ერთი ნაბიჯი ყოფილა.

თქვენ კი სულით სოფლელებო, გირჩევთ მოეშვათ ამ ,ნაოხარი’ ან პატიოსანი ნაოფლარი ფულის იმაში ხარჯვას, რომ თქვენმა გოგოებმა აქ იცხოვრონ და იმ ტყლარჭია არარობებს დაემსგავსონ, რომლებიც სოლარიუმში და კაფეში ადგილების დაბრონვაზე ლაპარაკობენ და უააიმეეე, არ არსებოოოობს, მწუანეეეე, ნერუებიიი დამაწყდააა – ასე მეტყველებენ. ნუ უყიდით ბიჭს მანქანას სერიით ,რეზ 777’, მით უმეტეს გამოცდების წარმატებით ჩაბარების სანაცვლოდ. ნუ იქნება თქვენი თვითმიზანი 200 დოლარი და ზემოთ ფასიანი ტანსაცმლის შეძენა და ნუ გექნებათ ილუზია, რომ ვაკეში, ვერაზე და საბურთალოზე ბინით რაიმე ელიტაში შედიხართ. სხვა რამეში დახარჯეთ იმ თხილის, მანდარინისა და სიმინდის ფული. ეს თვქენთვისაც უკეთესი იქნება და ჩვენთვისაც. ცოტა ჭკუა დაატანეთ თქვენს საქციელს და ადამიანები იყავით პირველ რიგში, თორემ არც ფული და არც ადგილმდებარეობა არ გიშველით მერე. ვაკესა და ზოგადად თბილისს, თავისი დიდი ბალასტიც ეყოფა. თქვენი დონისა და თქვენზე უარესი ,კარენოი’ თბილისელი ცოტა არ გვყავს.

და მაინც, თქვენ მეკითხებით რა არის ვაკე?
კი ბატონო, მე გპასუხობთ:

ვაკე თბილისის პრესტიჟული უბანია და ადრე მის ადგილას ჭაობი იყო…
ადრე?